Nghi vấn: Lần đầu tiên phát hiện ngoại hành tinh trong một thiên hà khác

Khám phá mới là một thiên thể cách 28 triệu năm ánh sáng năm trong Thiên hà Xoáy Nước (Whirlpool) - M51

Lần đầu tiên trong lịch sử, các nhà khoa học phát hiện ra một hành tinh nằm trong một thiên hà khác ngoài Ngân Hà của chúng ta. Ngoại hành tinh này được đặt tên là M51-ULS-1b nằm cách tâm thiên hà M51 28 triệu năm ánh sáng. Khám phá này có thể chỉ là bề nổi của tảng băng trôi, tiết lộ cơ số những ngoại hành tinh bên ngoài Ngân Hà.

“Chúng tôi đang cố gắng lật mở một đấu trường hoàn toàn mới để tìm kiếm những tân thế giới” Rosanne Di Stefano, một nhà vật lý thiên văn tại Trung tâm Vật Lý Thiên Văn Harvard-Smithsonian - người dẫn đầu nghiên cứu nói trong bài báo.

Tìm kiếm bên ngoài Ngân Hà của chúng ta

Ảnh: Mô phỏng đồ họa một sao Neutron quanh một Lỗ đen trong thiên hà Xoáy Nước M51 có thể mang theo một hành tinh (NASA/CXC/M.Weiss)

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã sử dụng kính thiên văn tia X Chandra và kính thiên văn XMM-Newton của cơ quan hàng không vũ trụ Châu Âu để quan sát 3 thiên hà bên ngoài Milky Way. Tổng cộng có 55 hệ khác nhau trong M51, 64 hệ trong M101- thiên hà Chong Chóng (Pinwheel galaxy) và 119 hệ trong M104 - thiên hà Sombrero.

Nhóm xác định thiên thể trong M51 thông qua phương pháp Quá Cảnh (Transit) - khi một thiên thể đi ngang qua phía trước một ngôi sao, ánh sáng của ngôi sao đó bị chớp tắt. Trước đó các nhà thiên văn đã sử dụng phương pháp này để phát hiện ra hàng ngàn ngoại hành tinh hay các hành tinh nằm ngoài hệ Mặt Trời - nhưng chỉ trong Ngân Hà của chúng ta.

Ngoại hành tinh đầu tiên được phát hiện là vào năm 1992, sau đó phần lớn các hành tinh được phát hiện nằm khoảng dưới 3000 năm ánh sáng từ Trái Đất. 

Ảnh: Đồ họa cho biết đối tượng của một sao Neutron hoặc một Lỗ đen và người bạn đồng hành của nó (NASA/CXC/M.Weiss)

Để xác định được hành tinh, trưởng nhóm Di Stefano đã sử dụng Chandra để tìm kiếm chớp tắt của tia X từ các ngôi sao. Qua phương pháp này ta có thể xác định được kích thước của ngoại hành tinh gần với kích thước của Sao Thổ  và khoảng cách của nó với người bạn đồng hành bằng hai lần khoảng cách giữa Mặt Trời và Sao Thổ

Tiến hành xác nhận khám phá

Ảnh: Vị trí của ngoại hành tinh trong M51 (NASA/ESA/STScI/Grendler)

Đây có thể sẽ là xác nhận đầu tiên về một hành tinh nằm ngoài Ngân Hà được phát hiện và cũng mở ra một chương mới cho ngành khám phá hành tinh và nghiên cứu. Nhưng ngay bây giờ, các quan sát vẫn chưa được xác nhận rằng thiên thể được phát hiện bởi Chandra là một hành tinh. Nhiều dữ liệu hơn sẽ được thu thập để xác nhận chính xác.

Song, thiên thể này sẽ không quá cảnh phía trước ngôi sao một lần nữa trong 70 năm, nó sẽ là một quãng thời gian dài trước khi các nhà khoa học có thể quan sát lại một lần nữa

 

Tham khảo:

  1. Space.com: https://www.space.com/first-planet-outside-milky-way-discovery