Ngày 19/04/1971, Liên Xô phóng thành công trạm Salyut-1. Đây là trạm không gian đầu tiên được đưa lên quỹ đạo. Sau đó, Liên Xô tiếp tục phóng tiếp các tàu Soyuz chở người lên làm việc. Ngày 25/04/1971, tàu Soyuz-10 đã ghép nối được với Salyut-1, tuy nhiên khớp kết nối không đủ an toàn để phi hành đoàn có thể chuyển vào trong.


Phù hiệu Soyuz-11
Ngày 06/06/1971, tàu Soyuz-11 mang theo 3 nhà du hành Georgi Dobrovolski, Vladislav Volkov và Viktor Patsayev bay về phía Salyut-1. Ngày 07/06, quá trình kết nối được thực hiện thành công, phi hành đoàn trở thành những người đầu tiên làm việc trên một trạm không gian. Dobrovolski, Volkov và Patsayev đã vận hành các thiết bị có sẵn trên trạm và tiến hành các thí nghiệm hoá, sinh. Do một hoả hoạn nhỏ xảy ra vào ngày thứ 11 cũng như các điều kiện làm việc khó khăn hơn dự kiến, thời gian làm việc trên Salyut-1 đã được rút ngắn lại còn 22 ngày thay cho 30 ngày theo kế hoạch.

Ngày 30/06/1971, 3 nhà du hành đã rời khỏi Salyut-1 trở về Trái Đất. Quá trình tách khỏi trạm không gian diễn ra bình thường, tuy nhiên chỉ ít phút sau đó, trạm điều khiển dưới mặt đất không thể liên lạc được với Soyuz-11. Mọi người đã mong rằng nguyên nhân chỉ đơn giản là do hệ thống liên lạc gặp trục trặc. Tuy nhiên, thực tế thì một chiếc van điều áp đã bị hỏng khiến cho không khí trong tàu Soyuz-11 thoát hết ra ngoài, cả 3 nhà du hành đã hi sinh. Module đổ bộ của Soyuz-11 vẫn tự động đáp xuống phía đông Dzhezkazgan, tuy nhiên đội cứu hộ chỉ còn có thể tìm thấy thi thể của 3 nhà du hành vũ trụ trong khoang.

Sau tai nạn trên, biên chế của mỗi đội bay các tàu Soyuz đã giảm xuống chỉ còn 2 người, dành khoảng trống để các nhà du hành có thể mặc quần áo bay khi cất cánh và hạ cánh. Đến năm 1980, các tàu Soyuz thế hệ mới được thiết kế (Soyuz-T), khoang điều khiển rộng hơn và có thể chở 3 nhà du hành với đầy đủ các thiết bị bay kèm theo.

Dobrovolski, Volkov và Patsayev được truy tặng danh hiệu anh hùng Liên Xô và được tổ chức tang lễ theo nghi thức quốc gia, tro của họ được đặt trong bức tường của điện Kremlin. Tên của họ được dùng để đặt cho 3 crater trên Mặt Trăng.

 


Ảnh: Phi hành đoàn Soyuz-11, từ trái qua phải : Dobrovolski, Volkov và Patsayev
Tài liệu tham khảo:
[1]Mark Wade, 1997-2007. Encyclopedia Astronautica, This Day in Space History, June 30,
http://astronautix.com/thisday/june30.htm
[2]Wikipedia, 06/2008. Soyuz-11,
http://en.wikipedia.org/wiki/Soyuz_11

Hero_Zeratul
Box Thiên văn học - ttvnol.com