Trở thành một phi hành gia không phải là chuyện xảy ra chỉ qua một đêm, mà phải mất nhiều năm học tập và kinh nghiệm để đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn cơ bản. Có rất nhiều người đã không được chấp nhận ngay ở lần tuyển chọn đầu tiên, buộc họ phải học thêm để chuẩn bị tốt hơn nếu muốn có lần thử sức tiếp theo. Sau cùng, chỉ một phần nhỏ các ứng viên được tuyển chọn để trở thành phi hành gia - khiến đây trở thành một công việc vô cùng khó trúng tuyển.

Hình 1. Phi hành gia NASA Bruce McCandless II đã mạo hiểm vượt xa giới hạn của tàu vũ trụ khi thử nghiệm chiếc Manad Manned Manuevering Unit - MMU, một chiếc máy bay phản lực đẩy nitơ trong chuyến bay vũ trụ năm 1984.

Credit: NASA.

"Sự thật rằng việc tôi đã nộp hồ sơ đăng ký để trở thành một phi hành gia đến 15 lần đã gây ấn tượng mạnh với bạn bè, những người theo dõi, hoặc người hâm mộ của tôi", cựu phi hành gia Clay Anderson viết trong cuốn tiểu sử của ông, "The Ordinary Spaceman", trích dẫn trong Popular Mechanics.

"Những câu nói đùa và những nhận xét hóm hỉnh đã dựa vào một sự thật xấu xí rằng 14 trong số 15 lần cố gắng của tôi đã thất bại hoàn toàn và tồi tệ. Trên thực tế, có một thông báo của NASA đã nêu bật cách tôi đã cố gắng 15 lần. Còn tôi lại thích bám víu vào thực tế rằng "muộn màng còn hơn không bao giờ", nhưng tại điểm này tất cả đều là lý thuyết.”

Bài viết này tập trung vào quá trình tuyển chọn của NASA đối với công dân Mỹ. Có nhiều yêu cầu chuyên môn có thể được áp dụng trong các chương trình phi hành gia ở các quốc gia khác, tuy nhiên điều quan trọng cần lưu ý là mỗi cơ quan không gian đều có quy trình lựa chọn riêng. Công dân không mang quốc tịch Mỹ trong các khu vực địa lý dưới đây nên tham khảo một trong các cơ quan này để biết thêm thông tin về việc trở thành phi hành gia:

  • Cơ quan Vũ trụ Châu  Âu (European Space Agency)
  • Cơ quan thăm dò vũ trụ của Nhật Bản (Japanese Aerospace Exploration Agency)
  • Cơ quan Vũ trụ Canada (Canadian Space Agency)
  • Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga (Russian Federal Space Agency)
  • Cục Quản lý Không gian Quốc gia Trung Quốc (China National Space Administration)

Điều kiện cần

Bước đầu tiên để trở thành một phi hành gia là có các kinh nghiệm liên quan ở trường học. Có hai phân loại chính dành cho ứng viên phi hành gia: ứng viên quân sự và ứng viên dân sự. Các thủ tục cho các ứng viên quân sự thay đổi tùy thuộc vào chi nhánh của lực lượng vũ trang Hoa Kỳ mà bạn đang làm việc, bởi vì bạn phải nộp đơn tại chi nhánh tương ứng của bạn. Ứng viên dân sự có thể nộp đơn trực tiếp cho NASA.

Đối với trình độ kiến thức, NASA cần các phi hành gia của mình tối thiểu có bằng cử nhân kỹ thuật, khoa học sinh học, khoa học vật lý hoặc toán học. (Cơ quan có một danh sách các trường hợp ngoại lệ đối với những bằng cấp này, ví dụ như ngành địa lý hoặc quản lý hàng không). Nhiều phi hành gia có bằng thạc sĩ hoặc thậm chí là tiến sĩ trong lĩnh vực của họ. Một số phi hành gia khác, chẳng hạn như Story Musgrave (hiện tại đã về hưu), có trình độ thậm chí vượt xa những yêu cầu đó.

Một vài ngụ ý cho rằng bạn sẽ cần một số tiền để việc tuyển chọn nhà du hành vũ trụ trở nên khả thi. Một bài viết của Forbes chỉ ra rằng một số phi hành gia nhận đã nhận được sự trợ giúp từ các chương trình quân sự hoặc chính phủ để nhận bằng.

Một nhân viên của NASA, Robert Frost, trả lời câu hỏi trên Quora cho biết: "Một số đứa trẻ có thể không có điều kiện để có được sự giáo dục cần thiết, do đó cần có sự hỗ trợ của các chương trình của chính phủ, dù đó là quân đội, liên bang hay tiểu bang. Với sự giúp đỡ đó và sự cố gắng không ngừng, họ đã học được và có được những công việc tốt, nơi họ có thể thể hiện khả năng của mình theo cách gây ấn tượng với ủy ban tuyển chọn các nhà du hành vũ trụ. Đôi khi sự định hướng cần có một bàn tay giúp đỡ.”

Tuy nhiên, còn có những đòi hỏi khác ngoài học vấn để có thể trở thành một ứng cử viên phi hành gia. NASA muốn ứng viên có ít nhất là ba năm "kinh nghiệm chuyên môn, uy tín liên quan hoặc (để có được cái gật đầu đối với các ứng cử viên quân sự) ít nhất 1.000 giờ "làm phi công chỉ huy trên máy bay phản lực." Bên cạnh đó, bằng cấp cao hơn được quy đổi tương đương với thời gian kinh nghiệm, ví dụ, một bằng thạc sĩ tương đương một năm kinh nghiệm và bằng tiến sĩ tương đương ba năm kinh nghiệm.

Một ngoại lệ đáng chú ý đối với các yêu cầu này là đối với giáo viên, những người bắt buộc phải có bằng cử nhân kỹ thuật nhưng cũng có thể được đánh giá thông qua các hoạt động giảng dạy - thậm chí cho trẻ em tiểu học.

Các ứng viên phi hành gia của NASA phải vượt qua yêu cầu về thể chất, gồm có:

  • Tầm nhìn 20/20 (hoặc tự nhiên, hoặc với kính)
  • Huyết áp không quá 140/90 ở tư thế ngồi
  • Chiều cao từ 62 đến 75 inch (1.57 đến 1.91 mét)

Nói chung, bạn phải có hình thể cực kỳ tốt để trở thành một phi hành gia vì sẽ rất tốn kém nếu một phi hành gia phải quay trở lại Trái Đất trong trường hợp khẩn cấp về sức khỏe trên quỹ đạo.

Ngoài ra, cũng có những cuộc phỏng vấn trong quá trình lựa chọn để tìm ra một ứng cử viên có đủ điều kiện thể chất và tâm lý để có thể làm việc như một phi hành gia. Tính linh hoạt, kỹ năng làm việc nhóm và ham học hỏi là một số đặc điểm tính cách mà NASA tìm kiếm.

Ứng viên phi hành gia và hành trình bay

Sau khi được chọn, NASA không coi bạn là một phi hành gia chính thức. Sẽ có hai năm đào tạo cơ bản cho các "ứng viên phi hành gia". Các ứng viên nhận được các bài học cơ bản về Trạm vũ trụ Quốc tế (ISS) và phi vụ thuyền không gian nói chung. Họ cũng sẽ trở thành những thợ lặn có trình độ chuyên môn, được đào tạo sinh tồn dưới nước của quân đội, trải qua các cuộc thử nghiệm bơi lội, chịu áp lực khí quyển cao và thấp, bay trong "vomit comet - buồng ly tâm mô phỏng gia tốc", học tiếng Nga, truyền thông và các đào tạo khác.

Sau khi tốt nghiệp, nhiều phi hành gia không được chỉ định để bay trong nhiều năm. Họ sẽ dự bị chocác phi hành gia khác trên quỹ đạo thông qua việc phục vụ như là một "CapCom" trong Phòng Điều hành Nhiệm vụ, thực hiện các chuyến đi bộ không gian được mô phỏng trong Phòng thí nghiệm Neutral Buoyancy của NASA và thu thập thêm nhiều kỹ năng cần thiết. Họ dành thời gian không chỉ ở NASA, mà còn với các đối tác quốc tế với các cơ sở đào tạo khác (như Canada, để học cách vận hành cánh tay robot). Tất cả các phi hành gia cũng phải duy trì khả năng bay trên máy bay T-38, với một số giờ nhất định mỗi tháng.

Khi một phi hành gia được chọn để bay, chương trình đào tạo nhiệm vụ sẽ mất thêm vài năm nữa. Họ sẽ bắt đầu bằng cách đọc sách và tham dự lớp học đào tạo, sau đó thực hiện mô phỏng và học về các trải nghiệm thực tế sau quá trình mô phỏng. Việc đào tạo của họ diễn ra trên toàn thế giới, gồm đào tạo cá nhân và với đồng đội của họ.
“Một số mô hình giả lập toàn diện và máy mô phỏng chuyến bay cũng được sử dụng để đào tạo các phi hành gia. Những mô hình và máy mô phỏng này được sử dụng cho việc đào tạo sinh kế và định hướng hệ thống trên tàu. Các phi hành gia luyện tập việc chuẩn bị bữa ăn, cất giữ thiết bị, quản lý thùng rác, sử dụng máy ảnh và các hoạt động thử nghiệm ", NASA cho biết.

Ngày nay, một chuyến bay vũ trụ điển hình cho một phi hành gia của NASA kéo dài sáu tháng trên Trạm Không gian Quốc tế ISS, nhưng một số phi hành gia hiện đang được chỉ định cho các chuyến bay kéo dài một năm để tìm hiểu thêm về cơ thể con người. Khoa học sẽ chiếm phần lớn thời gian của một phi hành gia trên quỹ đạo.

Nguồn: space.com

Tham khảo