Trăng Tuyết, Sao Mộc, Sao Thủy, Sao Kim, hiện diện trên bầu trời đêm. Lạp Hộ, Đại Khuyển, là những chòm sao đại diện cho tháng 02.
Hướng dẫn quan sát các chòm sao, các vật thể sâu, các hành tinh, và các sự kiện thiên văn học đáng chú ý trên bầu trời đêm tháng 02/2022.
Các pha Mặt Trăng
Trăng Tuyết, là tên gọi cho pha trăng tròn của tháng 02 năm 2022.
Ngày 01/02: Trăng mới
Mặt Trăng sẽ xuất hiện cùng phía với Mặt Trời và sẽ không hiện diện trên bầu trời đêm. Đây là thời điểm tốt nhất tháng để quan sát các vật thể mờ như các thiên hà hay các cụm sao bởi vì không có sự lấn át của ánh trăng.
Ngày 08/02: Trăng thượng huyền
Mặt Trăng sẽ có hình dạng bán nguyệt và xuất hiện ở thiên đỉnh vào đầu buổi tối, sau đó lặn dần về phía tây. Những ngày quanh ngày này là thuận lợi nhất để quan sát Mặt Trăng qua kính thiên văn hay ống nhòm. Các miệng hố trên Mặt Trăng sẽ xuất hiện rõ trên bề mặt của vệ tinh tự nhiên này.
Ngày 16/02: Trăng tròn
Mặt Trăng sẽ ở vị trí xung đối và bề mặt của nó sẽ phản xạ tối đa ánh sáng Mặt Trời về phía Trái Đất. Lần trăng tròn này được những bộ lạc bản địa đầu tiên ở Mỹ gọi là Trăng Tuyết, bởi vì tuyết thường rơi dày vào thời điểm này trong năm. Theo âm lịch Việt Nam, ngày rằm tháng Giêng đến sớm hơn thời điểm trăng tròn 1 ngày (nhằm ngày 15 tháng 02 dương lịch). Rằm tháng giêng là ngày rằm đầu tiên của các ngày rằm trong một năm (theo âm lịch), và cũng là ngày Tết Thượng Nguyên (Tết Nguyên Tiêu).
Ngày 24/02: Trăng hạ huyền
Mặt Trăng sẽ có hình dạng bán nguyệt và mọc từ sau nửa đêm. Những ngày quanh ngày này là thuận lợi nhất để quan sát Mặt Trăng qua kính thiên văn hay ống nhòm. Các miệng hố trên Mặt Trăng sẽ xuất hiện rõ trên bề mặt của vệ tinh tự nhiên này.
Các hành tinh buổi tối
Bầu trời đêm tháng 02 năm 2022 được tô điểm bởi các hành tinh tuyệt đẹp. Sao Mộc, Sao Thủy, Sao Kim, hiện diện trên bầu trời đêm.
Sao Mộc
Sao Mộc hiện diện trên bầu trời buổi tối. Trong tháng này, Sao Mộc sẽ xuất hiện ở khu vực của chòm sao Bảo Bình. Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Bốn vệ tinh lớn nhất của hành tinh khí khổng lồ này có thể dễ dàng quan sát được qua một cặp ống nhòm. Bề mặt của Sao Mộc đặc trưng bởi các sọc mây màu nâu tối có thể quan sát được qua kính thiên văn. Hãy tìm kiếm hành tinh này trên bầu trời phía tây ngay sau khi Mặt Trời lặn.
Các hành tinh buổi sáng
Sao Thủy
Sao Thủy hiện diện trên bầu trời buổi sáng sớm. Trong tháng này, Sao Thủy sẽ xuất hiện ở khu vực của chòm sao Cung Thủ, Ma Kết. Sao Thủy là hành tinh ở gần Mặt Trời nhất. Một chiếc kính thiên văn đủ mạnh sẽ giúp bạn nhận ra hành tinh này cũng có các pha như Mặt Trăng. Hãy tìm kiếm hành tinh này trên bầu trời phía đông ngay trước khi Mặt Trời mọc.
Rạng sáng 17/02: Sao Thủy ở vị trí Ly giác cực đại phía tây.
Hành tinh này sẽ đạt ly giác cực đại phía tây lên đến 26 độ 16 phút tính từ Mặt Trời. Đây là thời điểm tốt nhất để quan sát hành tinh này khi mà nó sẽ ở vị trí cao nhất trên đường chân trời bầu trời buổi sáng sớm. Hãy quan sát hành tinh này ở thấp trên đường chân trời phía đông ngay trước khi Mặt Trời mọc.
Rạng sáng 28/02: Giao hội của Sao Thủy với Sao Thổ.
Sao Thủy và Sao Thổ sẽ giao hội và tiến đến gần nhau, cách nhau chỉ 3 độ 29 phút.
Sao Kim
Sao Kim hiện diện trên bầu trời buổi sáng sớm. Trong tháng này, Sao Kim sẽ xuất hiện ở khu vực của chòm sao Cung Thủ. Sao Kim là đối tượng sáng nhất trên bầu trời đêm nếu không tính đến Mặt Trăng. Trong văn hoá dân gian Việt Nam, hành tinh này còn được gọi là Sao Mai nếu xuất hiện vào buổi sáng sớm, và là Sao Hôm nếu xuất hiện vào buổi tối. Một chiếc kính thiên văn đủ mạnh sẽ giúp bạn nhận ra hành tinh này cũng có các pha như Mặt Trăng. Hãy tìm kiếm hành tinh này trên bầu trời phía đông ngay trước khi Mặt Trời mọc.
Sao Hỏa
Sao Hỏa hiện diện trên bầu trời buổi sáng sớm. Trong tháng này, Sao Hỏa sẽ xuất hiện ở khu vực của chòm sao Cung Thủ. Sao Hỏa còn được gọi tên là hành tinh Đỏ bởi vì bề mặt của hành tinh này có màu đỏ tối. Vì kích thước quá nhỏ bé của mình, các chi tiết bề mặt Sao Hỏa chỉ có thể quan sát được qua những chiếc kính thiên văn mạnh nhất. Hãy tìm kiếm hành tinh này trên bầu trời phía đông ngay trước khi Mặt Trời mọc.
Sao Thổ
Sao Thổ hiện diện trên bầu trời buổi sáng sớm. Trong tháng này, Sao Thổ sẽ xuất hiện ở khu vực của chòm sao Ma Kết. Sao Thổ là một hành tinh khí khổng lồ tuyệt đẹp với vành đai đặc trưng bao quanh. Một chiếc kính thiên văn đủ mạnh sẽ giúp bạn nhận ra vành đai tuyệt đẹp của hành tinh này. Hãy tìm kiếm hành tinh này trên bầu trời phía đông ngay trước khi Mặt Trời mọc.
Các chòm sao và các vật thể sâu
Lạp Hộ, Đại Khuyển, là những chòm sao đại diện cho tháng 02., Bầu trời đêm thật huyền ảo với các chòm sao gắn liền với những câu chuyện thần thoại kỳ thú.
Bầu trời mùa đông được trang hoàng bởi vô số các ngôi sao lấp lánh. Chàng thợ săn Orion (Lạp Hộ) là nhân vật chính của mùa đông, rảo bước trên bầu trời đêm với cái thắt lưng nổi bật chứa ba ngôi sao thẳng hàng.
Betelgeuse, một \"bờ vai\" của Orion, là một ngôi sao siêu khổng lồ đỏ với khoảng 650 lần lớn hơn so với Mặt Trời. Nó tỏa sáng với độ sáng gấp hàng chục ngàn lần Mặt Trời. Betelgeuse đang gần kết thúc cuộc đời của nó. Với lượng nhiên liệu tại lõi của ngôi sao này thực sự đã cạn kiệt, phần lõi đã thu nhỏ và bị nung nóng, khiến cho lớp khí ngoài của ngôi sao phình ra.
Rigel, một \"đầu gối\" của Orion, là một hệ sao ba tạo bởi hai ngôi sao nhỏ quay xung quanh một sao siêu khổng lồ xanh. Ngôi sao siêu khổng lồ xanh Rigel có vòng đời rất ngắn. Những ngôi sao siêu khổng lồ xanh nóng hơn rất nhiều so với Mặt Trời và đốt cháy nhiên liệu một cách nhanh chóng.
Thắt lưng của Orion rất dễ để nhận biết. Nó được tạo bởi 3 ngôi sao: Alnitak, Alnilam, và Mintaka.
Từ bên trái của Thắt lưng Orion, hãy nhìn xuống tinh vân Orion Lớn (Great Orion Nebula). Có thể nhìn thấy được bằng mắt thường, nó là một đám mây khí khuếch tán sáng nhất trên bầu trời đêm. Một chiếc kính thiên văn nhỏ sẽ cho thấy thêm chi tiết và sự vĩ đại của tinh vân này.
Nằm bên trong tinh vân Orion là Trapezium, một cụm sao trẻ, nóng và rất sáng. Chúng là nguyên nhân khiến đám khí xung quanh được chiếu sáng.
Canis Major, chòm sao Đại Khuyển, một chú Chó Lớn, là một người bạn trung thành luôn đi theo từng bước chân của chàng thợ săn Orion.
Chòm sao Đại Khuyển nổi bật với ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm, sao Thiên Lang (Sirius). Thiên Lang (Sirius) thực chất là một hệ sao đôi, chứa một ngôi sao sáng và ngôi còn lại nhỏ và mờ hơn nhiều. Hệ sao này nằm cách chúng ta 8,6 năm ánh sáng.
Quan sát bằng ống nhòm ngay bên dưới Sirius sẽ tìm thấy một cụm sao dễ thương có tên gọi M41. Nó chứa khoảng 100 ngôi sao, bao gồm một số sao khổng lồ đỏ. Những ngôi sao trong các cụm sao như M41 được sinh ra cùng nhau và tất cả chúng đều có cùng tuổi.
Bầu trời đêm luôn là một bữa tiệc thiên văn kỳ thú. Hãy khám phá những điều kỳ diệu từ ngay sân sau nhà bạn.
Truy cập website vatlythienvan.com để tìm hiểu thêm nhiều điều bổ ích.
VẬT LÝ THIÊN VĂN - Chia sẻ niềm đam mê!
